Mù Cang Chải là vùng đất rộng lớn phía tây của Yên Bái nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang cùng cảnh sắc núi non kỳ vĩ. Như một cái hẹn với đất trời, cứ độ cuối tháng 9 đầu tháng 10 là cả vùng đất ấy lại chuyển mình bởi màu vàng no ấm của lúa chín khắp sườn núi. Đó cũng là mùa du lịch hấp dẫn cho những tay săn ảnh, thích đi “phượt” hay đơn giản là những chuyến dã ngoại của cả gia đình. Tất nhiên, ngoài ruộng bậc thang trải dài ngút tầm mắt, bạn còn có thể tìm hiểu những nét độc đáo trong văn hóa của người Mông, người Dao… ở đây. Thưởng thức ẩm thực cũng là một trải nghiệm thú vị, xôi nếp Tú Lệ, tắm suối nước nóng, thắng cố, rượu ngô…

PHƯƠNG TIỆN ĐI LẠI

Thị trấn Mù Cang Chải cách Hà Nội chừng 300km, nằm trên QL32 của trục đường lên Lai Châu. Tuy nhiên, ruộng bậc thang bắt đầu có nhiều từ ở Tú Lệ (cách Hà Nội 250km) kéo dài cho tới thị trấn Mù Cang Chải. Bạn có thể lựa chọn 3 loại phương tiện chủ yếu để khám phá vùng đất này.

Đầu tiên là xe máy, đây là phương tiện được nhiều bạn trẻ lựa chọn hơn cả bởi tính cơ động dễ dàng đi vào các bản ở sâu. Từ Hà Nội, bạn đi theo hướng lên Sơn Tây bằng Đại lộ Thăng Long qua Hòa Lạc hoặc đi qua lối Nhổn, từ đó theo QL32 qua cầu Trung Hà lên Thanh Sơn, Thu Cúc, Nghĩa Lộ, Tú Lệ và Mù Cang Chải. Đây là cung đường ngắn và dễ đi nhất để tới với xứ sở ruộng bậc thang. Một gợi ý khác là bạn có thể gửi xe máy lên tàu tới Lào Cai rồi từ đó lên Sapa, rẽ xuống Than Uyên, Mù Cang Chải và chạy về Hà Nội.

Phương tiện thứ 2 là ôtô tự lái, với loại phương tiện này bạn sẽ khó đi vào các bản sâu nhưng những chỗ ôtô đi được cũng rất đẹp. Bạn có thể đi theo lộ trình như của xe máy kể trên hoặc theo đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai lên Yên Bái, từ đó theo QL37 sang Cát Thịnh để lên Nghĩa Lộ rồi lên Mù Cang Chải. Hoặc có thể chạy thẳng lên Lào Cai rồi vòng xuống Mù Cang Chải nếu muốn đi thành một vòng cung tròn.

Phương tiện thứ 3 là xe khách, bạn có thể đi một chuyến xe thẳng lên Mù Cang Chải từ bến xe Mỹ Đình với thời gian là 8-10 tiếng tùy xe và điều kiện thời tiết. Hoặc có thể đi xe khách lên Yên Bái theo lối cao tốc Nội Bài – Lào Cai rồi từ đó bắt xe đi Nghĩa Lộ, Tú Lệ, Mù Cang Chải. Hoặc xa hơn thì đi tàu hoặc xe lên Lào Cai rồi qua Sapa, Than Uyên vòng xuống Mù Cang Chải.

Nếu bạn đi ôtô hoặc xe khách mà lên đó muốn đi sâu vào các bản thì có thể thuê xe máy tại thị trấn Mù Cang Chải hoặc Tú Lệ. Liên hệ với các cửa hàng hoặc khách sạn, nhà nghỉ đều có dịch vụ này. Bạn có thể nghỉ ở Tú Lệ rồi thuê xe máy đi tham quan các điểm sau đó quay lại trả xe và về Hà Nội.
Tùy thuộc vào thời gian và điều kiện thực tế để có lựa chọn phương tiện thích hợp. Dù lên Mù Cang Chải bằng đường nào cũng phải qua nhiều đèo dốc nên yếu tố an toàn phải được đặt lên hàng đầu. Với những bạn mới đi nên tham khảo kỹ và lái xe cẩn thận khi lên xuống đèo dốc, không chạy quá tốc độ cho phép, lấn làn, lấn đường ở góc cua…

CÁC ĐIỂM THAM QUAN CHÍNH

Tùy thuộc vào cung đường đi mà bạn chọn lựa thì sẽ có những điểm tham quan khác nhau. Nếu đi theo QL32 từ Sơn Tây lên thì bạn có thể ghé vào khu đồi chè ở Thanh Sơn hoặc Văn Chấn. Nếu đi theo hướng từ Sapa sang thì có thể tham quan Thác Bạc, đèo Ô Quy Hồ, Than Uyên… Nhưng tựu chung lại, ở Mù Cang Chải có những điểm chính cần đi như sau:

+ Cánh đồng và suối nước nóng ở Tú Lệ: Cánh đồng Tú Lệ nổi tiếng với món xôi nếp thơm ngon và rượu táo mèo, bạn có thể đi bộ hoặc xe máy từ trung tâm Tú Lệ xuống các ruộng bậc thang ở phía bên phải theo hướng từ Hà Nội lên hoặc tắm suối nước nóng.

+ Cánh đồng Cao Phạ, đây là một trong những điểm tham quan chính trong lộ trình. Đứng trên đèo Khau Phạ có thể quan sát toàn cảnh cánh đồng Cao Phạ, nếu muốn gần hơn và khám phá nhiều hơn bạn có thể đi theo đường bê-tông xuống giữa thung lũng hoặc lên Lìm Mông để có nhiều góc nhìn đẹp hơn. Mùa lúa chín, cả thung lũng Cao Phạ vàng rực một màu lúa chín, ở giữa là dòng suối trắng bạc chảy qua. Những cô gái Mông với váy áo đầy sắc màu đang gặt lúa hay đập lúa, những chàng trai đang gùi lúa về nhà… bức tranh mùa gặt hiện lên rõ nét trong từng bước chân bạn đi qua.

+ La Pán Tẩn: Từ ngã ba Kim bạn rẽ phải theo hướng từ Hà Nội lên và vượt những con dốc cao gắt nhưng đã được trải bê-tông sẽ tới La Pán Tẩn. La Pán Tẩn được xem là nơi có ruộng bậc thang hùng vĩ và đẹp nhất ở Mù Cang Chải, những thửa ruộng vàng óng là tác phẩm từ bàn tay qua bao đời của những người nông dân ở đây. Dường như họ đã vẽ lên trên những triền núi sự ấm no và cả những bức tranh nghệ thuật đẹp mắt.

+ Chế Cu Nha, Thào Chua Chải, Tả Chí Lừ: Để tham quan được ba điểm này chỉ có cách đi bộ hoặc xe máy, ôtô khôn vào được. Từ cầu Ba Nhà có đường đi bộ lên để ngắm nhìn ruộng bậc thang “mâm xôi” hình tròn khá đẹp mắt, nhất là trong chiều hoàng hôn. Nếu đi xe máy bạn có thể đi tắt từ La Pán Tẩn sang Tả Chí Lừ rồi xuống cầu Ba Nhà để lên Mù Cang Chải.

+ Dế Xu Phình và các bản quanh thị trấn Mù Cang Chải: Nếu còn thời gian bạn có thể tham quan các bản nhỏ quanh thị trấn hoặc đi vào Dế Xu Phình, hoặc lên Than Uyên.

ĂN UỐNG, ẨM THỰC

Như đã nói ở trên, có nhiều món ăn mà bạn có thể thưởng thức trên lộ trình này. Bạn có thể ghé Nghĩa Lộ để ăn các món về rắn, ăn xôi nếp Tú Lệ, cá bống suối, cua suối, lên Mù Cang Chải đi chợ ăn thắng cố, bánh bao ngô, mèn mén cùng nhiều món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc nơi đây.

LƯU TRÚ

Trên lộ trình tham quan ruộng bậc thang mùa lúa chín bạn có thể nghỉ tại ba địa điểm lớn là Nghĩa Lộ, Tú Lệ và thị trấn Mù Cang Chải. Nghĩa Lộ cách Mù Cang Chải chừng 100km với nhiều khách sạn nhà nghỉ như Mường Lò, Miền Tây, Hoàng Long… Tú Lệ hiện cũng đang được đầu tư nhiều dịch vụ cũng như nhà hàng khách sạn, một số khách sạn ở đây như Phố Núi, Xóm Vắng, Suối Tiên, Hoàng Quân, Chuyền Dung… hoặc các nhà sàn homestay.

Ở thị trấn Mù Cang Chải cũng có nhiều nhà nghỉ khách sạn như Sơn Ca, Suối Mơ, Moon, nhà khách Bưu Điện… Giá phòng ở cả Nghĩa Lộ, Tú Lệ, Mù Cang Chải dao động từ 200.000 VND – 400.000 VND/phòng/ngày đêm. Bạn nên đặt phòng trước trong dịp lúa chín vì sẽ có nhiều đoàn nghỉ lại tại đây. Nếu cả ba địa điểm trên hết phòng, bạn có thể đi quá lên Than Uyên (cách Mù Cang Chải chừng hơn 40km) sẽ có nhiều khách sạn và nhà nghỉ hơn.

LỘ TRÌNH CỤ THỂ

Nếu có thời gian, bạn có thể dành từ 4 ngày hoặc lâu hơn nữa cho con đường lúa Mù Cang Chải, nhưng nếu không thì với 3 ngày bạn cũng có thể được ngắm ruộng bậc thang chín vàng và thưởng thức những món ăn nơi đây. Autocar Vietnam đưa ra lộ trình 3 ngày với cung đường thuận tiện nhất để độc giả tham khảo.

Ngày 1: Từ Hà Nội, theo QL32 lên Sơn Tây, qua cầu Trung Hà tới Thanh Sơn. Tại đây bạn có thể ghé vào các đồi chè để tham quan hoặc thưởng thức món thịt chua nổi tiếng. Từ Thanh Sơn lên Thu Cúc rồi vượt đèo Khế lên Cát Thịnh, Nghĩa Lộ và ngủ tại Tú Lệ. Chặng đường cho ngày đầu tiên này là khoảng 250km. Nếu đến Tú Lệ sớm bạn có thể xuống luôn cánh đồng ở phía sau thị tứ này hoặc tắm suối nước nóng.

Ngày 2: Từ Tú Lệ bạn di chuyển xuống cánh đồng Cao Phạ để tận mắt chứng kiến cảnh gặt lúa của bà con nơi đây. Hoặc cũng có thể vào Lìm Mông nếu muốn khám phá sâu hơn cuộc sống thường nhật. Còn nếu không, bạn vượt đèo Khau Phạ, từ trên đèo có thể nhìn xuống toàn cảnh cánh đồng Cao Phạ rất đẹp mắt. Chặng đường tiếp theo bạn ghé La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Xu Phình… hoặc nếu không thì dọc đường lên Mù Cang Chải cũng có rất nhiều cảnh đẹp, ruộng bậc thang đẹp.

Ngày 3: Từ thị trấn Mù Cang Chải bạn trở về Hà Nội theo đường cũ hoặc còn thời gian thì đi tiếp lên Than Uyên, Tân Uyên rồi sang SaPa hoặc Lai Châu.

THỜI GIAN THÍCH HỢP

Lúa ở Mù Cang Chải chín rải rác và kéo dài trong khoảng một tháng từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 10 hàng năm. Những thửa ruộng được đổ nước sớm và cấy sớm thường chín trước, thửa nào đổ nước muộn sẽ chín sau nhưng thời gian rộ nhất thường là vào cuối tháng 9. Thời gian cho một chuyến tham quan các ruộng lúa ở Mù Cang Chải khoảng 3-5 ngày. 
Có nhiều cách để biết thời gian chính xác lúa chín rộ nhất, cũng là lúc Mù Cang Chải đẹp nhất. Bạn có thể gọi điện trước cho các nhà nghỉ, khách sạn trên đó để hỏi hoặc dạo qua các diễn đàn du lịch để sắp xếp thời gian hợp lý nhất.

CHÚ Ý

Phải luôn tuân thủ đúng luật giao thông đường bộ, nhất là tốc độ khi qua khu đông dân cư, thị trấn… Nếu đi xe máy nên mặc đồ bảo hộ chuyên dùng và đội mũ cả đầu (full-face).
Kỹ năng đi đường đồi núi là rất cần thiết bởi cung đường lúa chín Mù Cang Chải nhiều đèo dốc hiểm trở như đèo Khế, dốc Bồ Hòn, đèo Khau Phạ… Không lấn đường, ôm cua quá gắt hoặc chém cua sang làn đường đối diện. Cũng cần chú ý trâu bò, lợn gà và cả trẻ em chạy ngang đường.

Nếu muốn khám phá được nhiều hơn hoặc có những khung hình độc đáo thì bạn sẽ phải đi bộ, do đó cần chuẩn bị quần áo phù hợp, mũ… Cũng luôn nên hỏi giá cả phòng nghỉ, đồ ăn hoặc các quà lưu niệm trước khi mua. Tất nhiên, đồ y tế cá nhân luôn rất cần thiết trong mỗi chuyến đi.